Một vận dụng không thể thiếu trong thờ cúng ông bà, tổ tiên đó chính là bát hương. Theo tâm linh, bát hương chính là linh vật dùng để kết nối gian nhà với thế giới tâm linh. Bởi vậy cách đặt bát hương trên bàn thờ sao cho đúng chuẩn là một việc vô cùng quan trọng.
Vậy nếu bạn chưa biết cách thì hãy cùng tham khảo bài chia sẻ dưới đây nhé!
Ý nghĩa của bát hương trên bàn thờ
Đầu tiên, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về ý nghĩa của bát hương trên bàn thờ. Bát hương chính là sợi dây vô hình kết nối giữa cõi âm và cõi dương mỗi khi gia chủ thắp hương cầu nguyện thần linh, tổ tiên. Bát hương không chỉ có ý nghĩa về mặt vật chất mà còn mang giá trị rất lớn về mặt tinh thần.
Khi thắp hương lên, giây phút ấy là giây phút con người ta thành thật nhất, trong sáng nhất. Như vậy bát hương đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc nhận thức. Mỗi khi thắp hương nhìn lên bát hương, mỗi người như được giác ngộ, hướng thiện hơn, trong sạch hơn.
Bát hương hoàn toàn có thể thay thế những lọ hoa, thỏi vàng, những mâm cỗ hay những đồng tiền cúng bởi những thứ đó không có được những giá trị và ý nghĩa tinh thần như bát hương. Nhà nào không có đủ điều kiện để mâm cao cỗ đầy, không có dư giả về tiền bạc, chỉ cần lúc nào bàn thờ cũng nghi ngút khói hương cũng đủ để bày tỏ lòng thành kính của gia chủ với người đã khuất.
Có thể thấy ý nghĩa của bát hương không chỉ dừng lại ở giá trị tinh thần, vật chất mà còn có giá trị truyền thống cha truyền con nối, con cháu nhớ về tổ tiên. Trong khi mọi thứ có thể đổi thay, dụng cụ đổi thay, cuộc sống đổi thay, nhà cửa cũng thay đổi, cuộc sống thay đổi nhưng bát hương thì không, điều đó là “bất di bất dịch”.
Xem thêm: Phong thủy phòng thờ – những điều nên và không nên
Cách đặt bát hương trên bàn thờ
Cách đặt bát hương trên bàn thờ cần được áp dụng một cách nghiêm túc và theo quy tắc. Đặc biệt, không được sai sót trong vị trí đặt bát hương trên bàn thờ. Cụ thể như sau:
Gia chủ cần một nghi thức nhỏ để xin phép thần linh đặt bát hương trên bàn thờ. Gia chủ chỉ cần sắm một đĩa trái cây, một bình hoa nhỏ, một chén trà chẳng hạn. Nếu đặt bát hương trên bàn thờ đúng các dịp quan trọng như nhập trạch vào nhà mới, lập bàn thờ mới,…thì cần long trọng hơn. Tiếp theo, gia chủ sẽ phân chia các bát hương của mình theo từng cấp độ và đặt nó vào đúng vị trí.
Tùy diện tích bàn thờ rộng hay hẹp, treo tường hay đứng dưới sàn nhà mà có cách đặt bát hương khác nữa trên bàn thờ.
Phần lớn thường sẽ đặt các bát hương trên bàn thờ treo tường ở chính giữa ngoài cùng, cách mép ngoài khoảng 15cm để tiện thắp hương. Còn đặt bát hương trên bàn thờ đứng khu vực lùi vào phía trong, cách mép bàn thờ cũng khoảng 15cm để bên ngoài để các đồ thờ khác ở cùng mâm lễ.
Ngoài ra, cách đặt bát hương trên bàn thờ phụ thuộc cả về số lượng bát hương. Cụ thể như sau:
Bàn thờ có 1 bát hương
Bàn thờ có 1 bát hương sẽ thường thấy ở các gia đình nhỏ, con thứ, gia đình ở chung cư, chung cư mini, nhà thuê nhỏ. Một bát hương thờ chung thần linh, gia tiên nên không tốn quá nhiều diện tích. Rất dễ bày trí bát hương trên bàn thờ có một bát hương. Đa phần bàn thờ có 1 bát hương thường được sử dụng cho bàn thờ treo tường.
Bạn có thể đặt ở cách mép ngoài bàn thờ 15cm để tiện hơn cho việc thắp hương. Tùy vào kích thước bàn thờ treo tường nếu rộng có thể lùi trong rồi bên ngoài bày trí thêm các đồ thờ khác. Còn nếu dùng bàn thờ đúng thì bạn nên đặt bát hương ở giữa mép trong cùng, cách tường 15cm.
Bàn thờ có 2 bát hương
Bàn thờ có 2 bát hương sẽ được đặt tương tự như 1 bát hương, chỉ khác ở chỗ 1 bát hương để thờ thần linh, 1 bát hương dùng để thờ gia tiên. Cách bày trí bàn thờ có 2 bát hương là đặt thẳng dọc, cách mép sau bàn thờ khoảng 15cm. Lúc này bát hương thờ thần linh sẽ đặt sau cùng, kê cao hơn 10cm. Phía trước đặt bát hương gia tiên cách bát hương dưới bàn thờ, cách bát hương thần linh từ 10 – 15cm.
Xem thêm: Cách bố trí bàn thờ thần tài chuẩn nhất để đón thần tài
Bàn thờ có 3 bát hương
Thông thường, trên bàn thờ có 3 bát hương sẽ gồm: thần linh, gia tiên, Ông Mãnh Bà Cô. Cụ thể cách bày trí bàn thờ có 3 bát hương như sau:
- Bát hương thờ thần linh: Đây sẽ là bát hương lớn nhất và được đặt ở vị trí chính giữa, được kê cao hơn so với những bát hương còn lại.
- Bát hương thờ Ông Mãnh Bà Cô và thờ gia tiên sẽ được đặt 2 bên, có kích thước nhỏ hơn. Chiếu theo hướng của gia chủ đứng thắp hương mà bày bát hương thờ gia tiên bên tay phải và bát hương Ông Mãnh Bà Cô sẽ được đặt phía bên tay trái.
- Khoảng cách giữa các bát hương không nên quá sát nhau. Khoảng cách tốt nhất để tránh tàn nhang bay trúng hoặc bắt cháy với nhau là từ 10 – 15cm.
Khi đặt bát hương lên bàn thờ, gia chủ sẽ vừa thực hiện khấn vừa đặt, sau đó nên chắp tay vái 3 vái. Khi thắp hương khai bát nên thắp mỗi bát 3 cây, từ lần sau có thể thawos 1 cây một bát. Thứ tự thắp hương sẽ là: từ bát hương thần linh rồi tới bát hương dành cho gia tiên, Ông Mãnh Bà Cô.
Bàn thờ có 4 bát hương
Bàn thờ có 4 bát hương thường dành cho gia đình Phật tử. Lúc này sẽ có các trường hợp sau để đặt bát hương:
- Bát hương bàn thờ Phật đặt trên cùng, chính giữa, cách mép trong bàn thờ 15cm.
- 3 bát hương Thần linh, gia tiên nè, Ông Mãnh Bà Cô có thể xếp theo hàng ngang, hàng dọc.
Bàn thờ có 5 bát hương
Bàn thờ có 5 bát hương thường thấy ở các gia đình thờ cúng gia tiên bên ngoại và bên nội. Lúc bấy giờ cách bày trí bát hương trên bàn thờ có 5 bát hương xếp hàng ngang theo thứ tự:
- Bát hương bàn thờ thần linh ở chính giữa, kê cao nhất khoảng 20cm
- Bát hương bàn thờ gia tiên bên ngoại đặt bên trái, bên nội được kê cao hơn 10cm, nằm bên phải cách bát hương thần linh khoảng 10 – 15cm.
- Bát hương thờ Ông Mãnh Bà Cô bên ngoại bên trái, bên nội bên phải, đặt dưới bàn, nằm ngoài và cách bát hương bàn thờ gia tiên 10 – 15cm.
Xem thêm: Cách bài trí bàn thờ gia tiên đơn giản hợp phong thủy từ A đến Z
Những lưu ý trong cách đặt bát hương trên bàn thờ
Trang phục khi khấn vái
Khi đặt bát hương hay thực hiện các nghi thức khấn vái tổ tiên, thần linh cần lưu ý về trang phục. Nên mặc quần áo sạch sẽ, trang nghiêm. Mặc áo dài tay, không mặc quần đùi hay áo cộc khi đứng trước bàn thờ gia tiên.
Màu sắc của bát hương
Theo quan niệm màu vàng tượng trưng cho hoàng tộc, chỉ để dùng cho bậc vua chúa, thần, Phật. Vì vậy không nên chọn bát hương màu vàng để thờ gia tiên.
Không xê dịch bát hương nhiều lần
Trong cách bày trí bát hương trên bàn thờ, cần lưu ý nguyên tắc không nên xê dịch quá nhiều. Vì điều này sẽ làm kinh động đến thần thánh, tổ tiên và làm ảnh hưởng không tốt đến gia chủ.
Cách chọn lựa bát hương phù hợp
Cách chọn bát hương phù hợp
Việc thờ cúng là để tưởng nhớ đến những người đã khuất trong gia đình. Và để giáo dục thế hệ đi sau được thấm nhuần và thấu hiểu tư tưởng phải tôn sư trọng đạo. Vậy nên việc lựa chọn bát hương sao cho phù hợp với bàn thờ cũng là một việc làm vô cùng quan trọng và cần thiết.
Ở nhiều nơi, họ sẽ lựa chọn 3 bát hương có các kích thước khác nhau, bát hương thờ thần linh sẽ có kích thước lớn nhất. Tiếp theo đó là bát hương tổ tiên và bát hương thờ bà cô ông mãnh có kích thước nhỏ nhất. Cũng có những gia đình chỉ có bát hương thờ thần linh là lớn nhất, còn 2 bát hương còn lại có kích thước bằng nhau.
Tùy thuộc vào bàn thờ nhà mình mà bạn có thể lựa chọn bát hương sao cho phù hợp nhất. Nếu bàn thờ của nhà bạn có kích thước trên 1m17 thì thông thường bát hương sẽ rơi vào đường kính từ 15 đến 25 cm. Kỹ lưỡng hơn, bạn có thể sử dụng thước để đo kích thước bát hương sao cho vào cung tốt.
Số lượng bát hương cần trên bàn thờ
Trên bàn thờ thờ thông thường sẽ bày ít nhất là hai bát hương, một bát hương để thờ thần linh, còn một bát thờ gia tiên. Cũng có những gia đình chỉ có 1 bát hương duy nhất do gia chủ quyết định thờ chung.
Hoặc có thể là do khi xây nhà họ mượn tuổi để thi công, nhưng chưa đổi đúng tên tuổi của gia chủ trên các giấy tờ. Cũng có những trường hợp, có gia đình bày đến 4 bát hương là do họ tách ra thờ riêng bát hương cho bà cô và ông mãnh.
Theo những quan niệm về tín ngưỡng từ lâu đời, các gia đình sẽ bày bát hương theo số lẻ là 3 – 7- 12 bát. Gặp nhiều nhất là trường hợp bày 3 bát hương và được sắp xếp theo thứ tự là bát hương thờ bà cô, ông mãnh ở bên trái. Thờ ông bà gia tiên phía bên phải và thờ thần linh ở chính giữa.
Quy trình thực hiện bốc bát hương
Bát hương vốn dĩ là một vật vô tri được làm bằng sứ hay bằng đồng. Chỉ sau khi thực hiện quy trình bốc bát hương, thì nó mới có tác dụng để cắm nhang để thờ cúng. Nếu như bát hương không được bốc đúng cách hay nhà không có chủ. Thì khi thần, tổ tiên giáng lâm độ trì cũng có thể bị ma quỷ chen vào để quấy rối gia chủ.
Cách thực hiện là:
- Sau khi mua một bát hương về, phải rửa qua nước muối pha một chút rượu và gừng. Việc này giúp loại bỏ và làm sạch những phần hữu hình, rồi đem phơi khô và xông trầm hương.
- Lấy nước vừa dùng đổ ra sân trước nhà hay vẩy ra xung quanh nhà chứ không được đổ trực tiếp xuống cống.
- Tiếp theo sử dụng một mảnh giấy trang kim vàng dùng để lót ở đáy bát hương. Việc này vừa là để lót vừa là phòng các đồ yểm trong bát hương không bị cháy khi bát hương hóa.
- Tiếp tục sử dụng tro đốt bằng rơm nếp hoặc trấu, có bán tại các cửa hàng vàng mã vào bát hương. Không sử dụng cát để đổ vào bát hương vì cát rất nặng. Sử dụng trấu là tốt nhất, vì trấu bọc hạt gạo mà gạo là hạt ngọc của trời nên nó vô cùng cao quý.
Lời kết
Qua bài viết, chúng tôi đã đem đến cho bạn cách đặt bát hương trên bàn thờ đúng chuẩn nhất. Hy vọng, với những chia sẻ trên giúp bạn yên tâm hơn trong việc thờ phụng tổ tiên, đem đến vận khí tốt cho gia đình mình.
